EnglishCố Võ sư Nguyễn Văn Chiếu (tên thánh: Phê-rô) sinh ngày 4 tháng 11 năm 1949. Quê gốc của ông ở huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long nhưng ông được sinh ra và lớn lên tại Sài Gòn (Tp.HCM) trong một gia đình lao động thuần túy.
Võ sư Nguyễn Văn Chiếu (1949-2020)
Vào khoảng giữa năm 1965, khi còn chưa đầy 16 tuổi, võ sư Nguyễn Văn Chiếu bắt đầu tập Vovinam với người thầy đầu tiên là võ sư Trịnh Ngọc Minh tại võ đường số 550 đường Trần Hưng Đạo, quận 5. Sau đó ông tiếp tục được tập luyện dưới sự chỉ dẫn của Võ sư Lê Sáng (Chưởng môn Vovinam) tại Tổng cục Huấn luyện Vovinam Việt Võ Đạo ở số 31, đường Sư Vạn Hạnh, quận 10. Rồi chỉ sau thời gian hai năm miệt mài tập luyện, với tư chất thông minh và năng khiếu vượt trội nên vào năm 1967, ông đã đạt đến bậc võ sư hồng đai tam đẳng khi mới tròn 18 tuổi.
Qua năm 1969, ông bắt đầu được Chưởng môn Lê Sáng cử đi dạy Vovinam tại thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Được sự ủng hộ của các võ sư võ cổ truyền ở Bình Định (nơi mệnh danh là đất võ của Việt Nam), sau 5 năm, ông đã mở được 12 võ đường khác nhau. Và cũng ở Bình Định, ông đã đào tạo được các học trò xuất sắc nổi tiếng sau này là các võ sư Đinh Văn Hòa, Trương Quang Bính, Đỗ Thị Ngọc Long, Nguyễn Thị Lạc…
Năm 1975, ông rời Quy Nhơn về lại Sài Gòn, làm một nhân viên ở phòng Thể dục thể thao của quận 8, một quận vùng ven Sài Gòn và nỗ lực vận động mở lớp dạy Vovinam vào cuối năm 1976. Tới khoảng cuối năm 1978, ông là một trong những người đầu tiên khôi phục việc dạy Vovinam ở miền nam sau ngày đất nước thống nhất. Sau khi chính quyền cho phép Vovinam hoạt động trở lại, ông đã mở lớp dạy Vovinam ở khu hồ bơi Hòa Bình tại Quận 8.
Những năm 80 và 90 của thế kỷ trước, võ thuật khi đó được nhiều bạn trẻ yêu thích, nhưng có một thực tế là ai ai cũng đổ xô đi học các môn võ thời thượng như Taekwondo, Judo, Karate… chứ ít người chú tâm rèn luyện môn quốc võ Vovinam hay các môn võ cổ truyền khác. Lúc đó, hàng loạt giải đấu võ xuất hiện rầm rộ được khán giả mong đợi mỗi cuối tuần, nhưng không hề có một giải Vovinam đúng nghĩa để truyền bá, phát triển môn võ dân tộc này. Dù khi đó đã được chính quyền cho phép hoạt động, và báo chí truyền thông cũng đã có nhiều bài viết cổ vũ động viên phong trào nhưng Vovinam vẫn chỉ tồn tại một cách âm thầm, không nổi đình nổi đám như các môn võ khác. Một phần do không được đưa vào hệ thống thi đấu thể thao và cũng chưa được đưa ra các nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Nhưng với võ sư Nguyễn Văn Chiếu thì không có chuyện gì là không thể. Một mặt ông dốc hết tiền túi vốn liếng ra phối hợp với các võ sư khác mở ra nhiều lò luyện võ Vovinam, mặt khác ông đi khắp các địa phương trong cả nước, đến đâu cũng khuyến khích thanh niên học sinh theo học võ Vovinam.
Võ sư Nguyễn Văn Chiếu hướng dẫn cho các môn sinh nước ngoài
Ông kiên trì phổ biến luật lệ, cả ngày chỉ dạy và dạy Vovinam không mệt mỏi. Có lần có những môn sinh ở tận Châu Thành (An Giang) lặn lội đến xin học và chỉ xin học ban đêm vì ban ngày phải làm thêm kiếm sống, võ sư Chiếu vẫn nhận học trò và tận tình chỉ bảo, dạy võ cho từng học trò. Nhiều đêm vì thiếu điện, ông còn thắp đèn dầu đứng lớp đến tận 12 giờ khuya. Có lần dù chỉ có một ngưới từ nước ngoài về thọ giáo, ông cũng sẵn sàng nhận chỉ dạy. Bởi mục đích cuối cùng như ông thường tâm sự là càng nhiều người biết đến Vovinam thì môn võ này càng thẩm thấu và đi vào lòng nguời nhiều hơn.
Dạy Vovinam cho học trò, Võ sư Chiếu không phải chỉ nói suông mà ông luôn đưa ra nhiều bài tập khó để các võ sinh rèn luyện một cách thuần thục. Ông thường nói với học trò: “Vovinam không chỉ sử dụng các đòn ném, quật, đấm, đá mà còn có thể phối hợp dùng vũ khí thật hữu dụng. Chiêu thức đặc trưng của môn Vovinam là đòn khóa bằng chân có thể vô hiệu hóa đối thủ bằng việc kẹp một phần cơ thể, thường thấy nhất là cổ. Đây là chiêu thức có cả sự đẹp mắt và hiệu quả. Tuy sở hữu các chiêu thức đa dạng nhưng Vovinam vẫn đề cao sự điềm tĩnh và ý chí của bản thân. Triết lý của môn võ là đào tạo một công dân tốt cho xã hội, có thể tự bảo vệ mình và những người yếu thế chứ không phải để ra ngoài gây gổ đánh nhau”.
Võ sư Nguyễn Văn Chiếu cũng là người có công rất lớn trong việc đưa Vovinam ra với thế giới. Thành công tại quê hương trong những năm 1980 khiến võ sư Nguyễn Văn Chiếu hướng ánh nhìn ra thế giới. Sau chuyến biểu diễn Vovinam rất thành công tại Nga năm 1990, đến năm 1997, theo lời mời của các võ sinh tại Tây Ban Nha, ông bắt đầu ra nước ngoài dạy Vovinam. Những chuyến đi ấy của võ sư Nguyễn Văn Chiếu đã mở đường cho hành trình chinh phục thế giới của Vovinam. Ông liên tục tham gia tổ chức các hoạt động biểu diễn Vovinam ở nhiều quốc gia, bắt đầu tại Belarus rồi tiếp đến là khắp châu Âu. Đi đến đâu Vovinam cũng được mọi người đón nhận một cách thích thú, và chú tâm học hỏi luyện tập. Số môn sinh đông dần lên ở các lò luyện Vovinam tại các nuớc châu Âu. Cho đến nay đã có khoảng hơn hai triệu người theo tập Vovinam tại Việt Nam và ở hơn 70 quốc gia khác trên thế giới. Một con số phát triển vượt bậc chỉ sau mấy chục năm, có được điều này phải kể đến công sức không nhỏ của võ sư Nguyễn Văn Chiếu.
Võ sư Nguyễn Văn Chiếu trả lời phỏng vấn CNN
Từ năm 2010, sau khi Võ sư Lê Sáng qua đời, Võ sư Nguyễn Văn Chiếu được bầu làm Chánh chưởng quản Hội đồng võ sư chưởng quản môn phái Vovinam – Việt Võ Đạo, ông mang Bạch đai từ năm 2015, cấp đai cao nhất của Vovinam.
Rạng sáng ngày 4 tháng 2 năm 2020, võ sư Nguyễn Văn Chiếu qua đời tại nhà riêng (Quận 8, Tp.HCM) sau một thời gian chống chọi với bệnh tật. Ông hưởng thọ 71 tuổi. Trước khi qua đời, Võ sư Nguyễn Văn Chiếu là Chánh chưởng quản môn phái Vovinam, Phó Chủ tịch Liên đoàn Vovinam thế giới (WVVF), Phó Chủ tịch Liên đoàn Vovinam Việt Nam, Chủ tịch Hội Việt Võ Đạo Tp.HCM, Giám đốc kỹ thuật quốc tế. Hơn 50 năm gắn bó với Vovinam Việt Võ Đạo, võ sư Nguyễn Văn Chiếu đã dồn rất nhiều tâm sức của mình cho sự nghiệp phát triển Vovinam trong nước và thế giới. Trong những tháng ngày dưỡng bệnh, ông vẫn đau đáu với công việc của các liên đoàn, vẫn tham gia góp ý với các hoạt động chuyên môn của môn phái, và nhất là vẫn dành thời gian quan tâm đến sự luyện tập trau dồi của các môn sinh Vovinam.
Gần cả cuộc đời gắn bó với Vovinam, võ sư Nguyễn Văn Chiếu đã dành tất cả tâm huyết và sức lực của mình để xây dựng phát triển môn phái. Ông đã từng có những chia sẻ, tâm sự: “Tôi đã dành cả cuộc đời cho môn võ này dù nó không mang lại cho tôi sự giàu có về tiền bạc. So với những người làm công việc khác thì tôi thậm chí còn nghèo hơn. Tôi làm bởi đam mê và tinh thần võ học của Vovinam. Tôi đã theo học để rồi dạy lại mọi người như trả món ân tình cho những người thầy của mình. Đây chính là số phận của tôi. Giấc mơ của tôi là thành lập một học viện Vovinam thật lớn cho tất cả mọi người trên thế giới có thể tới theo học và nghiên cứu môn võ này. Vovinam phù hợp với tất cả mọi người, tất cả mọi dân tộc, nó rất hữu dụng cho các lực lượng vũ trang, cũng như dùng để phòng thân”.
Võ sư Nguyễn Văn Chiếu và gia đình
Về gia đình, võ sư Nguyễn Văn Chiếu kết hôn với bà Trần Thị Thanh và có hai người con: một gái một trai. Con gái lớn của ông là Nguyễn Thị Thanh Nhã (tức Thanh Nhã Berrier), có chồng là Francois Berrier người Pháp. Bà Nguyễn Thị Thanh Nhã hiện đang là Tổng thư ký Liên đoàn Vovinam Châu Âu (EVVF), Phó Tổng thư ký Liên đoàn Vovinam Thế giới (WVVF). Người con trai của ông là Võ sư Nguyễn Bình Định, Hồng Đai … đẳng. Hiện võ sư Nguyễn Bình Định là Tổng thư ký Liên đoàn Vovinam Việt Nam (VVF), Phó Tổng thư ký Liên đoàn Vovinam Đông Nam Á (SEAVF), Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn Vovinam châu Á (AVF), Phó Tổng thư ký Liên đoàn Vovinam Thế giới (WVVF).
Những đóng góp của Võ sư Nguyễn Văn Chiếu cho Vovinam chắc chắn sẽ còn là những giá trị cao cả để các thế hệ mai sau tiếp nối và phát huy. Ông chính là một cây đại thụ, một người truyền lửa đầy nhiệt huyết của Vovinam, và giờ đây tất cả những ai yêu mến ông và theo học môn võ này hẳn sẽ mãi luôn ghi nhớ những gì mà “người hùng thầm lặng” Nguyễn Văn Chiếu đã cống hiến không chỉ riêng cho môn phái Vovinam, cho dân tộc Việt Nam, mà rộng hơn là còn cho cả nhân loại. Đây cũng chính là tôn chỉ mục đích tối thượng mà môn phái Vovinam luôn đề cao để tạo nên giá trị của mỗi con người.
Vovinam Digital
(Tổng hợp từ báo chí và các tư liệu của môn phái)